Histerektomi (Rahim Alınması Ameliyatı)

Histerektomi (Rahim Alınması Ameliyatı) - Prof. Dr. Engin Oral

Histerektomi ameliyat ile rahmin alınmasıdır. Sıkça uygulanan bir ameliyattır. Eğer rahminiz alınırsa bir daha gebe kalamazsınız.

Rahim alınması ameliyatı (histerektomi) farklı ameliyat türleri ile yapılabilmektedir. 4 ana ameliyat türü mevcuttur. Hangi ameliyatın sizin için daha uygun olduğunu detaylı bir muayeneden sonra doktorunuzla birlikte karar vermeniz gerekir.

  • Vajinal histerektomi – Vajinadan yapılan kesiyle rahim dokusu çıkarılır yani karnınızda görünür herhangi bir kesi olmaz. Fakat bu yöntem her zaman uygun olmayabilir. Bazen vajinal histerektomi sırasında karından bir kamerayla girilebilir, bu duruma da “laparoskopik yardımlı vajinal histerektomi” denir . Bu yaklaşım kullanılırsa, uterus vajinadan çıkarılır.

Vajinal histerektominin yararları ve riskleri nelerdir?  Vajinal histerektomi genellikle abdominal veya laparoskopik histerektomiden daha az komplikasyona neden olur. İyileşme süresi, karından yapılan rahim alınması ameliyatına göre daha kısa olabilir. Fakat her hastada mümkün değildir.

  • Laparoskopik histerektomi – Bu yöntem halk arasında kapalı ameliyat olarak da bilinmektedir. Laparoskop, bir kamera yoluyla karın içinin görüntülenmesi temeline dayanan ameliyat türüdür. Laparoskopik histerektomi yapmak için doktor, göbekte yaptığı küçük kesiklerden içeriye bir kamera ve cerrahi aletleri yerleştirir. Ameliyat sırasında rahim, vajinadan çıkartılır.

Laparoskopik histerektominin yararları ve riskleri nelerdir?

Abdominal histerektomi ile karşılaştırıldığında, kapalı ameliyatta, ameliyat sonrası ağrı ve enfeksiyon daha az görülür. Ayrıca hastanede kalış süresi daha azdır. Normal aktivitelerinize daha erken dönebilirsiniz.

  • Abdominal histerektomi – Abdomen latincede karın demektir. Abdominal histerektomi karından yapılan bir kesi ile rahmin alınmasıdır.

Karından yapılan (abdominal) histerektominin yararları ve riskleri nelerdir?

Karından yapılan rahim alınması ameliyatı (abdominal) histerektomi, vajinal veya laparoskopik histerektomiye göre, yara enfeksiyonu, kanama, ameliyattan sonra kan pıhtısı oluşumu, sinir ve doku hasarı gibi daha büyük komplikasyon riski ile ilişkilidir. Genellikle vajinal veya laparoskopik histerektomiden daha uzun bir hastanede kalış süresi ve daha uzun bir iyileşme süresi gerektirir. Fakat her hasta laparoskopik ve vajinal histerektomi için uygun olmayabilir.

  • Robotik histerektomi – Laparoskopik yaklaşımın bir çeşididir, ameliyat için kullanılan aletler, doktorun kontrol ettiği bir robota bağlanır. Buna “robot yardımlı laparoskopi” denir.

Rahim Alınması Ameliyatı (Histerektomi)  Neden Yapılır?

  • Myom, myomlar rahim dokusunda görülen iyi huylu yumrulardır. Bazıları hiçbir şikayete sebep olmazken, bazıları büyüklüklerine ve rahimde bulundukları yere göre kansızlık, ağrı, kısırlık, kanama gibi bazı şikayetlere sebep olabilirler. Myom, rahim alınması ameliyatının en sık sebebidir. Daha detaylı bilgi için ‘myomlar’ başlıklı yazımı okuyabilirsiniz.
  • Çikolata Kisti Hastalığı (Endometriozis) ve Kronik Karın (Pelvik) Ağrısı, bazı kadınlar göbeğin hemen altındaki alanda geçmeyen sürekli bir ağrı yaşamaktadır. Bu duruma “kronik pelvik ağrı” denir.
  • Rahim Sarkması (Pelvik organ prolapsusu)
  • Anormal Rahim Kanaması, Bazı kadınlar adet dönemleri dışında da çok fazla miktarda kanama yaşar ve bu durumun hastada, halsizlik, kansızlık, yaşam kalitesinde azalma gibi durumlara sebep olabilir. Bu durumda tıbbi tedavi, hormonlu spiral gibi tedaviler denenebilmekte ve faydalı olmadığında rahim alınması ameliyatı tercih edilebilmektedir.
  • Jinekolojik Kanserler

Rahmimi Aldırmak İstemiyorsam Alternatif Tedavi Seçenekleri Mevcut Mu?
Histerektomi ile tedavi edilen koşulların bazıları başka yollarla da tedavi edilebilir. Burada en önemli nokta daha fazla gebelik isteyip istemediğinizdir.

Histerektomi Olduktan Sonra Hamile Kalmam Mümkün Müdür? 
Eğer rahminizi aldırırsanız tekrar gebe kalmanız mümkün değildir. Ne yazık ki, kanser veya yaşamınızı tehdit eden ve acil olarak ameliyat gerektiren başka ciddi bir probleminiz varsa, bu ameliyattan sonra çocuk sahibi olamazsınız. Çocuk sahibi olmak istiyorsanız, ve ameliyatın ertelenebileceği durumlar mevcutsa bu durumu doktorunuzla konuşmalısınız.

Rahim, Histerektomi Sırasında Alınan Tek Organ Mıdır? 
Bu ameliyatınızın türüne ve ameliyatı hangi sebeple geçirdiğinize bağlıdır. Rahimle birlikte alınan veya alınabilecek diğer organlar şunlardır:

  • Rahim ağzı (serviks), eğer vajinal histerektomi oluyorsanız rahim ağzı çıkarılmalıdır. Ameliyatı, karından (abdominal) veya kapalı ameliyat şeklinde oluyorsanız (laparoskopik), rahim ağzı çıkarılabilir veya yerinde bırakılabilir. Eğer rahim ağzı çıkarılırsa, ameliyata total histerektomi denir. Rahim ağzı yerinde bırakılırsa, ameliyata, subtotal veya supraservikal histerektomi denir.
  • Yumurtalıklar ve fallop tüpleri, Yumurtalıkların 2 ana görevi mevcuttur. Birincisi gebelik elde etmeniz için gerekli olan yumurta hücrelerini barındırır, ikincisi ise östrojen ve progesteron da dahil olmak üzere bazı hormonlarının salgılanmasında görev alır. Fallop tüpleri ise rahim ve yumurtalıklar arasında uzanan bir organdır. Rahim dokusuna birleşiktir ve yumurtlama gerçekleştiğinde yumurtayı, rahim içine iletir. Bazı durumlarda rahimle birlikte yumurtalıklar da alınır. Bu durumda menopoza girersiniz. Eğer bu durum 40 yaşınızdan önce gerçekleşirse buna, cerrahi menopoz denir ve ‘erken menopoz’a sebep olur. Detaylı bilgi için www.erkenmenopoz.com sitemi ziyaret edebilirsiniz. Eğer bu durum 40 yaşından sonra olursa menopoza girersiniz. Erken menopoz ve menopoz durumunda hormonal tedavi gerekebilmektedir, bu yüzden sizin için en uygun tedaviye doktorunuzla birlikte karar vermelisiniz.

Eğer ameliyat sırasında yumurtalıklarınız alınmazsa menopoza girmezsiniz fakat adet kanamalarınız kesilir.

Eğer histerektomi ameliyatı planlanıyorsa, doktorunuza rahim ağzını, yumurtalıklarınızı ve fallop tüplerini çıkarmayı planlayıp planlamadığını sorabilirsiniz.

Rahmin Alınırken Yumurtalıklarım da Alınmalı Mıdır?
Yumurtalıklarınızın alınıp alınmaması kararı, ameliyat sebebinize ve yaşınıza bağlıdır. Çocuk isteminiz olmasa bile yumurtalıklar hormon salgıladıkları için size bir takım hastalıklardan korur. Henüz menopoza girmemiş kadınlarda, yumurtalıkların çıkarılması sıcak basması, terleme, kemik erimesi, cinselliğe olan ilginin azalması ve diğer birtakım sorunlara yol açabilir. Menopozda olan kadınlarda, yumurtalıkların çıkarılması da kalp hastalığı gibi sağlık sorunları riskini artırabilir, bu konuyla ilişkili araştırmalar henüz netlik kazanmadığından yumurtalıkların alınıp alınmaması kararı kişiye özgü verilmelidir.

Histerektomi Güvenli Bir Ameliyat Mıdır? Histerektomi en güvenli cerrahi prosedürlerden biridir. Bununla birlikte, her ameliyatın taşıdığı riskleri taşımaktadır.

Bunlar:

  • Ateş ve enfeksiyon
  • Ameliyat sırasında veya sonrasında ağır kanama
  • İdrar yoluna veya yakın organlara hasar
  • Bacak toplardamarlarında oluşan ve akciğerlere gidebilen kan pıhtıları
  • Anestezi ile ilgili meydana gelebilecek solunum veya kalp problemleri
  • Ölüm

Ameliyatla ilgili bazı problemler ameliyattan birkaç gün, hafta veya hatta yıllar sonra ortaya çıkmayabilir. Bu komplikasyonlar abdominal (karından yapılan ameliyat) histerektomi sonrası daha sık görülür.

Bütün Kadınlar Komplikasyon Riski Açısından Aynı Derecede Riske Mi Sahiptir?
Hayır, bazı kadınlar diğerlerinden daha fazla komplikasyon riski altındadır. Örneğin, altta yatan tıbbi bir rahatsızlığınız varsa, anestezi ile ilgili problemler için daha büyük risk altında olabilirsiniz.

Histerektomi Yapıldıktan Sonra Hastanede Kalmak Zorunda Mıyım?
Ameliyattan birkaç gün sonra hastanede kalmanız gerekebilir. Hastanede kalış süreniz, geçirdiğiniz histerektominin türüne, sahip olduğunuz hastalıklara ve ameliyatınıza bağlıdır. Ameliyattan sonra mümkün olan en kısa zamanda yürümeniz istenecektir. Yürüyüş, bacaklarınızdaki kan pıhtılarını önlemeye yardımcı olacaktır. Ayrıca kan pıhtılarını önlemeye yardımcı olmak için ilaç, varis çorabı gibi birtakım önlemler de uygulanabilir.

Histerektomi Ameliyatından Sonra Beni Neler Bekliyor?
Ameliyattan sonraki ilk birkaç gün için biraz ağrınız olabilir. Vajinanızdan birkaç hafta boyunca kanama ve akıntınız olabilir. Histerektomi sonrası kabızlık sık görülen bir problemdir. Bazı kadınlarda histerektomi sonrası mesanenin boşaltılması ile ilgili geçici sorunlar yaşayabilir. Aynı zamanda bir takım psikolojik zorluklarla karşılaşmak da sıkça karşılaşılan bir durumdur. Artık çocuk sahibi olamayacak olmak ve adetlerin bitmesi psikolojik açıdan zorlayıcı olabilir.

Ameliyattan Sonra Nelere Dikkat Etmeliyim?
Doktorunuzun önerilerine uyun. Bolca dinlenmeye dikkat edin, fakat dinlenmek mutlak yatak istirahati anlamına gelmemektedir. Meydana gelebilecek pıhtıları engellemenin en güzel yolu hareket etmektir bu sebeple olabildiğince sık hareket etmelisiniz. Kısa yürüyüşler yapın ve her gün yürüdüğünüz mesafeyi kademeli olarak artırın. Doktorunuz söyleyene kadar ağır nesneleri kaldırmamalısınız. İlk 6 hafta boyunca vajinaya herhangi bir şey uygulamayın. Yani cinsel ilişki 6 hafta boyunca olmamalıdır ve vajinal tampon uygulanmamalıdır. İyileştikten sonra, kadın doğum kontrollerine devam etmelisiniz.

Rahim Ameliyatı Olduktan Sonra Rahim Ağzı Kanseri Taraması İçin Smear Aldırmaya Devam Etmeli Miyim?
Histerektominin nedenine bağlı olarak, hala kadın doğum muayenesi ve rahim ağzı kanseri taraması yaptırmanız gerekebilir. Eğer daha öncesinde kanser veya kanser başlangıcı sebebiyle rahim ameliyatı olduysanız rahim ağzı kanseri taraması için smear aldırmaya devam etmeniz gerekmektedir.

İlgili Başlıklar